Toplam (3 ) ürün. Görüntülenen ( 3 ) ürün
Alt Islatma
ALT ISLATMA
Tıp dilinde ‘enurezis’, halk dilinde ise ‘alt ıslatma’ veya ‘yatak ıslatma’ olarak bilinir. Gelişimsel olarak çocuklar 2-3 yaşlarında mesane kaslarının kontrolünü kazanırlar. Gece ise bu yaş aralığı 3-4 yaşlarındadır. 5 yaş üzeri çocuklarda gün içerisinde ya da uyku sırasında istemsizce alt ıslatma sorunu üç ay boyunca haftada iki kez görülüyor ise enürezis (alt ıslatma sorunu) olabilir.
Diurnal enürezis; Gündüz alt ıslatma sorunudur ve daha çok kız çocuklarında,
Nokturnal enürezis; Gece alt ıslatma sorunudur ve daha çok erkek çocuklarda görülmektedir.
Alt ıslatma sorununun yaygınlık düzeyine bakıldığında;
5 yaşındaki çocuklarda %10;
8 yaşındaki çocuklarda %4, ve
12-14 yaş arası ergenlerde %1 oranlarındadır ve genel olarak kızlara göre, erkeklerde görülme sıklığı daha fazladır.
Alt Islatmanın Nedenleri
I. Biyolojik Faktörler:
Genetik yatkınlık :
Tek ebeveyn çocukluğunda aynı sorunu yaşadıysa, çocuğunda olma olasılığı %44; hem annede hem babada bu sorun yaşandı ise çocukta görülme olasılığı %77 olduğu gözlemlenmiştir. Alt ıslatma problemi olan çocuklar çekingen, içine kapanık bir yapıya sahiptirler ve bu sorun onların sosyal hayatını da olumsuz yönde etkiler. Örneğin; arkadaşlarının ya da akrabalarının evinde kalamazlar, yatılı bir kampa katılamazlar.
Fizyolojik sorunlar (mesane fizyolojisi):
1- Mesane küçük olabilir ve normal miktarda idrar için yetersiz olabilir.
2- İdrar kesesi kasları arasında dengesizlik vardır. Yani idrarın dışarı çıkmasını engelleyen kas, mesanenin kasılmasını sağlayan kaslardan daha zayıf olabilir.
3- Normal boyuttaki mesanelerinin tutabileceği idrardan daha fazlası üretilebilmektedir. Bunun nedeni:
* Çocuk başka bir hastalığı nedeniyle idrar sökücü kullanıyor olabilir.
* Yatmadan 2 saat önceki dönem içinde çok sıvı tüketiyor olabilir.
* Hormonal dengesizlik olabilir.
* İdrar yolu enfeksiyonu veya şeker hastalığı olabilir.
Uyku problemleri (derin uyku) :
Çocuğun uykusu çok derin ise idrar torbası dolsa bile beyne giden habere rağmen tepki veremezler.
Gelişimsel sorunlar :
Kemik yaşında gecikme, motor gelişimi ve dil gelişiminde gecikme, ergenlikte gecikme gibi nedenler olabilir.
Hormonal faktörler :
Anti-diuretik hormonun gece salınımının devam etmesi alt ıslatma sorununu tetiklemektedir.
II. Psikososyal Faktörler :
Tuvalet eğitimi: Tuvalet eğitimine erken başlama, anne-babanın baskıcı ya da kayıtsız tutumları ve katı tuvalet eğitimi alt ıslatma sorununu tetikler. Bu eğitime başlangıç için en uygun yaş 2.5 yaştır, çocuk belli aralıklarla tuvalete götürülür ve tuvaletini uygun yere yapması istenir.
Travma: Çocukların duygusal durumunu etkileyebilen; aile düzenindeki değişimler, boşanma, okul başarısızlığı, kayıp, yas ve korku gibi durumlar enürezis’i de tetikler. Çocuk etkisi altında kaldığı olaylara karşı tepkisini bu şekilde gösterir. Bunun yanında yeni bir kardeşin aileye katılmasıyla birlikte çocuklarda gerileme olarak da enürezis görülebilir.
Ayrıca; sosyal beceri eksikliği ve sosyoekonomik düzey de büyük rol oynar.
Altını Islatan Çocuğa Yaklaşım:
- Altını ıslatan çocuğu cezalandırmak, kabullenmemek uygunsuz ve etkili olmayan bir yöntemdir.
- Bu durum bir çok çocukta sıklıkla görülür. Bu sebeble çocuğun küçük düşürülmemesi ve utandırılmaması gerekir.
- Çocuğun dikkati probleme yoğunlaştırılmadan bu sorunun üstesinden gelmesine yardımcı olunmalıdır.
- Başarısızlıklar sonucu çocuğu cezalandırma ya da eleştirmeye başvurulmamalı, başarılı olduğu durumlarda davranışın kalıcı olması adına pekiştireç kullanılmalıdır.
Çocuklarda alt ıslatma tedavisi:
a. Motivasyon Teknikleri:
* Sıvı kısıtlanması ve gece uyandırma: Akşam yemeğinden sonra alınan sıvının kısıtlanması uyku esnasında idrar miktarını azaltabilir.
* Kayıt tutma ve ödüllendirme: Takvim tutma ve ödüllendirme teknikleri çocuğun motivasyonunu arttırmakla birlikte sorumluluk bilincini geliştirmesinde yardımcı olur.
b. Mesane Jimnastiği:
* Mesane Eğitim Eksersizleri: İdrar yapma sıklığı ve yapılan idrar miktarı birkaç gün izlenerek bir baz elde edilir. Çocuğun, küçük bir plastik kaba idrarını yapması ve ailesinin bunu iki üç gün süreyle ölçmesi ve sıklığını kayıt etmesi istenir.
* Sfinkter Eğitim Eksersizleri: Daha çok 9 yaş üstü çocuklarda bu yöntem uygulanabilir. Bu egzersiz çocuğun idrar kontrolünü sağlayan yöntemlerdendir. Çocuktan gündüz idrarını yaparken birçok defa aniden kesmesi ve tekrar yapması istenir.
c. İlaç Tedavisi:
Davranışçı yöntemlerin 1 ay süreyle uygun şekilde uygulandığı fakat sonuç alınamadığı vakalarda başlanır. İlaçların çoğunlukla altı ay kullanılması önerilmektedir.