Toplam (1 ) ürün. Görüntülenen ( 1 ) ürün
Safra Taşı Eriticiler
SAFRA KESESİ TAŞLARI NASIL OLUŞUR?
Karaciğerde yapılan safra, fosfolipidler (lesitin), su, kolesterol, safra tuzları ve sarı renkli bir pigment olan billuribinden oluşmuştur. Safra, safra kesesi içinde beklediğinde suyunun emilmesi sonucunda daha koyu ve konsantre hale gelir. Bu sırada safra içindeki maddelerin oranlarındaki değişime bağlı olarak bazı insanlarda pigment kristalleri veya kolesterol meydana gelir. Kristalleşmenin giderek artması sonucunda, kristaller bir araya gelerek safra taşları oluşmaya başlar. Bu kristalleşmeye ve taş oluşumuna yatkın bir bileşime sahip safra litojen safra ( taş oluşturan ) olarak isimlendirilir. Büyük çoğunluğu kolesterol taşlarıdır (%80), pigment taşları ve karışık yapıdaki taşlar daha düşük oranda görülürler.
Safra taşı oluşumu için gerekli faktörler :
- Safra kesesi tembelliği
- Taş oluşumunu engelleyen faktörlerin azalması
- Safradaki kollesterol miktarının artmasıdır.
Safra Taşı Kimlerde Oluşur ve Nedenleri Nelerdir ?
Safra kesesi taşları her yaşta ve her cinste görülebilir. Orta yaşlı (40 yaşını geçmiş), beyaz tenli, kilolu (obez) ve çok doğum yapmış kadınlarda safra taşı daha sık görülür.
Gebelik esnasında safra kesesinde safra çamuru oluşumu sık görülse de, gebelik sonrasında bunların çoğu kendiliğinden kaybolmaktadır.
Bazı insanlarda hızlı kilo vermek safra kesesi taşı oluşumuna yol açabilir.
Hemolitik kan hastalıklarında, karaciğer sirozunda (özellikle alkole bağlı), diyabetiklerde ve safra yollarında doğuştan anomali olanlarda taş oluşma sıklığı artmıştır. Bu sebeple soya çekim (heredite), diyet, yaş, hormonal değişikliler ve kullanılan ilaçlar gibi faktörler safra kesesi taşı oluşumunda etkili olabilir.
Safra kesesi taşları sessiz kalabileceği gibi bazı istenmeyen olumsuz sonuçlara neden olabilir:
• Safra kesesinin perforasyonu: Safra kesesinin iltihaba bağlı delinmesi
• Akut kolesistit: Safra kesesinin iltihaplanması
• Akut pankreatit: Pankreasın akut iltihabı. Safra kesesi taşlarının en korkulan komplikasyonlarındandır ve şiddetli olan tipinde ölüme kadar gidebilir.
• Tıkanma sarılığı: Safra kesesi içindeki taşlar ana kanala düşüp tıkanmaya neden olabileceği gibi büyük safra kesesi taşları ana kanala dışarıdan bası yapabilir
• Safra kesesi kanseri: Risk faktörlerinden biri safra kesesi taşlarıdır.
Safra Kesesi Taşının Belirtileri :
Hastaların %80 gibi büyük bir çoğunluğunda taşa ait olabilecek bir bulgu yoktur.
Ağrı: Karın üst-orta veya üst sağ tarafında kaburgaların altında hissedilen, giderek şiddetlenen, omuza ve sırta yayılabilen, bulantı ve kusma ile birlikte olabilen bir ağrı şeklinde hissedilir. Ani başlayan şiddetli, kıvrandırıcı, kramp veya bıçak saplanır gibi gelebilen ağrı genellikle yemek sonrasında safra kesesinin kasılması sonrasında oluşur ve kese içindeki taş kesenin boyun bölgesine kayarak burada sıkışır. Bu sırada safra kesesinin ve kese boynunun gerilmesi ağrıya sebep olur. Ağrı birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilir.
Bazende küçük kese taşları safra yollarına düşmesi nedeniyle ağrı oluşturabilirler. Bu yüzden dışkı renginde açılma ve idrar renginde koyulaşma gibi ilave bulgular olabilir.
Taşla birlikte iltihap olduğunda sarılık, titreme, üşüme ve ateş görülebilir.
Safra kesesi iltihabı ( İnflamasyon-yangı): Bazen taşlar safra kesesinde iltihaplanmaya neden olabilir. Bu durum safra kesesi bölgesinde künt ve dolgunluk şeklinde hissedilen hafif veya orta şiddetteki bir ağrıdan, kusma, bulantı, titreme, üşüme ve ateşle birlikte olabilen şiddetli ağrılar olabilir.
Pankreatit: Safra yollarına düşen taş ve çamur aynı zamanda pankreas kanalını da tıkayarak akut pankreatite sebep olabilir. Akut pankreatitte karnın orta ve üst kısımlarında hissedilen ve kuşak tarzında yanlara yayılarak sırta yayılabilen şiddetli ağrı ile birlikte hastanın genel durumu hızla bozulur. Hastanın hastaneye yatırılarak izlenmesi ve tedavi edilmesi gerekir ve tedavi edilmediğinde ölümcül olabilir.
Sarılık: Safra taşları safra yollarına düştüklerinde safranın barsağa akmasını engelleyerek göz aklarında ve deride sararmaya, dışkı renginde açılmaya ve idrar renginde koyulaşmaya sebep olabilir.
Diğer belirtiler: Safra taşları yukarıda anlatılan bulgular dışında bazen karında şişkinlik, gaz, hazımsızlık, bulantı ve yağlı yemeklerden sonra oluşan bir rahatsızlık hissi şeklinde daha hafif belirtiler oluşturabilir.
Safra Taşı Oluşumuna Karşı Beslenme Önerileri :
- Az yağlı bir beslenme planı,
- Az miktarlarda ve sık besin tüketilmesi,
- Yumurta ve yumurta içeren besinlerin azaltılması,
- Sarımsak, turşu, çemen acılı baharatlar, sirke, kakao, kuru yemişler, tarçın ve hardal ve gibi besinlerin azaltılması,
- Meyvelerin komposto olarak ve sebzelerin iyice pişirilmesi tercih edilmeli,
- Yağda kızartılmış etler, pastırma, sucuk, sosis, salam, tuzlu balık, kavurma etler, beyin, karaciğer, böbrek, dalak, dil, yürek ve işkembe gibi besinlerin fazla tüketilmemesi,
- Koyu çay, kahve, alkollü ve karbonatlı içeceklerin sınırlanması,
- Kaymak, çikolata, krema, pasta, kek, yağlı şekerler, lokumlar ve helvalardan uzak durulması,
- Bitkisel yağlara öncelik verilmesi,
- Mısır ve bulgurun, kurubaklagiller çeşnilendirilen kraker ve bisküvilerin, patates kızartması ve hazır çorbaların azaltılması.