Toplam (1 ) ürün. Görüntülenen ( 1 ) ürün
Vaskilüt (Damar İltihabı)
VASKÜLİT (DAMAR İLTİHABI) NEDİR?
Vaskülit, kan damarlarının iltihabıdır. Bu iltihap sonucunda, o damarın beslediği böbrekler, akciğer, deri, sinir gibi dokulardaki beslenme bozukluğuna bağlı yakınmaları ifade eden bir grup hastalıktır. Bazen hayati tehdit edici sonuçlar doğurabilir. Bir çok türü vardır ve çoğu nadir görülür. Hem atar damar (arter) hem de toplar damar (venler) tutulabilir.
Vaskülit Tipleri :
Genel olarak iki ana başlık altındadırlar :
I- Primer vaskülitleri :
Altta yatan bir hastalık bulunmaz. Primer vaskülit başlığı altında meydana gelen hastalıklardan, poliarteritis nodoza ve wegener granülomatozu gibi primer vaskülitler nadir görülen hastalıklardır ve bu hastalıkların teşhisi erken konulmaz ve tedavisi yapılamaz ise ölümcül risk taşıyabilir. 3 farklı boyutta alt sınıflara ayrılır:
1- Büyük damar vaskülitleri : Aorta (Kalpten çıkan ana atar damar) ve onun ana dallarını tutar. Bu grupta: Dev hücreli arterit(Temporal arterit), Takayasu arteriti, Behçet hastalığı ve Cogan sendromuna bağlı aortit, spondilartropatilerdeki aortit ve izole aortit yer alır.
2- Orta çaplı damar vasküliti : Burger hastalığı, Poliarteritis nodoza, kawasaki hastalığı, kutanöz poliarteritis nodoza, santral sinir sisteminin primer anjiniti gibi hastalıkları içerir.
Orta çaplı damar vaskülitleri: Orta çaplı damarlar vücudumuzda daha çok organlara giden ve onların adıyla anılan (hepatik arter, renal arterin dallanma noktaları, mezanter arter, koroner arter gibi) damarlardır. Bu grupta, Kawasaki hastalığı ve Poliarteritis nodosa yer alır.
3- Küçük çaplı damar vaskülitleri : Kendi içinde iki grupta değerlendirilir:
A- İmmün kompleks aracılı vaskülitler : Goodpasture hastalığı, kutanöz lökositoklastik anjit, henoch schönlein purpura, hipokomplamentemik ürtikeryal vaskülit, esansiyel kriyoglobinemi, eritema elevatum diutinum gibi patolijilerde görülebilir.
B- ANCA (anti-nötrofil sitoplazmik antikor) ile birliktelik gösteren vaskülitler : Churg-Straus sendromu, Wegener granülomatozu, mikroskopik polianjit, böbreğe sınırlı vaskülit gibi patolojileri içerir.
II- Sekonder Vaskülit :
Altta yatan hastalıklara bağlı vaskülitlerdir. Enfeksiyöz hastalıklar, kronik enflamatuar bağ dokusu hastalıkları, enflamatuar bağırsak hastalığı veya kötü huylu kanser gibi hastalıklar eşlik eder.
Vaskülit belirtileri:
- El veya ayakta hissizlik ve güçsüzlük,
- Yorgunluk,
- Nefes darlığı ve öksürük,
- Kilo kaybı
- Deri döküntüleri, ağrılı veya hassas nodül (şişlik), kaşıntı, deriden kabarık purpura (küçük kırmızı noktasal döküntü) veya ülsere yaralar gibi çok çeşitli olabilir.
- Böbreklerin tutulumuyla hipertansiyon, ödem
- Yeni gelişen şiddetli hipertansiyon
- Gözde ağrılı kızarıklık, geçici veya kalıcı görme kaybı gibi yakınmalara neden olabilir.
Vaskülitin nedenleri nedir?
* Vaskülit, altında bir grup hastalık yer alır ve bunların çoğunun nedeni bilinmemektedir.
* Kan damarı duvarlarının enfeksiyonu: Nadir görülür. Bakteri, virüs ya da mantar, kan damarına bulaşabilir. Beyaz kan hücreleri enfeksiyonu yok etmek ve süreç içinde kan damarı hasarını ortadan kaldırmak için hareket ederler. Ciddi bir durumdur ve hızlı antibiyotik tedavisi gerektirir.
* Genetiğin yanısıra, bir çok çevresel faktörün de (sigara gibi) vaskülit gelişimine katkıda bulunduğu düşünülmektedir.
* Damar duvarlarında hücrelere karşı tepki gösteren antikorlar: Bazı durumlarda, nötrofil sitoplazmasına karşı bir antikor, enflamasyon ve hasarın muhtemel nedenidir.
* Damar duvarlarında immün ya da alerjik tepki: Çok daha yaygın görülür. Damar duvarlarında alerji veya bağışıklık sistemine bağlı bir reaksiyondur. Alerjilere sebep olan maddelere antijen denilir ve yok edebilmek için vücudumuz antikor üretir. Fakat her zaman bu antikorlar amaçlanan işi gerçekleştiremezler. Vücutta gereğinden fazla kalarak, kanda dolaşırlar ve hatta dokulara birikirler. Genellikle kan damarlarında birikerek inflamasyona neden olurlar.
.jpg)
Vaskülit Belirtileri
